به گزارش تحریریه روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن در بخشی از گزارش خود با اشاره به گزارش روزنامه «فایننشال تایمز» انگلیس درباره گفت و گوی ایران و عربستان با میانجگیری و وساطت عراق و دولت «مصطفی الکاظمی» نوشت: اطلاعات بسیاری درباره گفت و گوی مستقیم ایران و عربستان وجود ندارد. یکی از نظریه پردازان محوری ایرانی گفته است که پیشنهاد آمریکا و کشورهای غربی برای حضور عربستان در چارچوب مذاکرات هسته ای با مخالفت ایران روبرو شده است.

این موضوع سبب شد آمریکایی ها از عربستان بخواهند که برای آغاز مذاکره مستقیم با ایران جدا از مذاکرات وین به دنبال کانال سومی باشد. هنگامی که کاخ سفید برای پایان دادن به جنگ یمن تصمیم گرفت و گروه انصارالله یمن را از فهرست گروه های تروریستی خارج کرد، سه ماه به سعودی ها فرصت داد تا حلقه قطع روابط با ایران را بشکنند.

روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» هم در بخشی از گزارش خود به قلم «عبدالجلیل الزبیدی» در این زمینه عنوان داشت اظهارات درباره، تماس و گفت و گوی میان ریاض و تهران طی دو سال اخیر همزمان با تقویت مولفه قدرت نزد دو کشور افزایش یافته است. هنگامی که «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان طرح چشم انداز توسعه عربستان را مطرح کرد و پس از سفر ترامپ به عربستان ، اساس روابط خوبی پایه ریزی شد و موضوع گفت و گوی عربستان و ایران مطرح گردید. از طرف ایران نیز هنگامی که این کشور به دلیل پیروزی در پرونده سوریه جشن گرفت و اعلام شد که تهران در دیگر پرونده های مشرق عربی بازیگری تاثیر گذار است که در نبرد با تحریم های آمریکا نیز پیروز شده، بار دیگر موضوع مذاکره مطرح شد. 

به نوشته روزنامه رای الیوم، طی دو سال گذشته بسیاری از امور تغییر به سرعت تغییر کرده است. از این رو، هر دو کشور ایران و عربستان دارای نفوذ منطقه گسترده ای شده اند و می توانند بسیاری از بحران های منطقه ای را حل کنند. پس از موفقیت عربستان و روسیه برای تاسیس «اوپک پلاس» دیگر نفت از معادلات راهبردی خارج شده است. همچنین اهمیت نفت نزد آمریکا کاهش یافته است و این کشور به فهرست صادرکنندگان تبدیل شده است.

برپایه اعداد و ارقام در بودجه دو سال اخیر ایران پس از حرکت اقتصاد بومی ایران، دیگر نفت منبع اصلی تامین بودجه این کشور نیست. روی آوردن عربستان و ایران به گفت و گو ضرورتا به معنای احساس ضعف نیست، بلکه این موضوع بیانگر کاهش نقاط اختلاف و تنش میان دو کشور است. اظهارات مقامات ایران و عربستان درباره آمادگی برای گفت و گو بیش از آن بیانگر تاکتیک سیاسی باشد بیانگر پایان یافتن برخی بحران ها و گره های اختلاف برانگیز میان دو کشور درباره مسائل منطقه ای است. به طوری که آشکار است بحران های سوریه و یمن در حال پایان یافتن است. درباره پرونده لبنان هم ایران و سعودی این موضوع را درک می کنند که به سود هیچ طرف منطقه ای نیست که بحران لبنان به مرز انفجار برسد. از این رو، باید برای جلوگیری از انفجار اوضاع گفت و گو کرد تا از پیامدهای آن بر منافع دو طرف کاسته شود. 

روزنامه رای الیوم در بخش پایانی گزارش خود آورد: تحول راهبردی دیگری که سبب شده است تهران و ریاض از ضرورت گفت و گو و رسیدن به الگوی همکاری فراگیری منطقه سخن به میان آورند کاهش توجه آمریکا به منطقه خاورمیانه از زمانی است که ترامپ اعلام کرده است آمریکا دیگر منافع مهمی در منطقه خلیج فارس ندارد. درباره این شاخص گزارش هایی که از گفت و گوهای میان دو طرف مذاکره کننده ایران و عربستانی به بیرون نشت کرده نشان می دهد که دو طرف بر روی این موضوع اتفاق نظر دارند که دخالت مستقیم آمریکا در منطقه مشرق عربی و به ویژه منطقه خلیج فارس در بسیاری از برهه های تاریخی سبب فاصله افتادن میان تهران و ریاض شده است. عکس این قضیه هم درست است که هرگاه نفوذ آمریکا در این منطقه کاهش یافته است این موضوع سبب نزدیکی دو کشور ایران و عربستان شده است.

پایان/